اسپری شستشوی سیکل بیتوپ (معروف به توزن) - Bitop Pipeline Cleaner

اسپری شستشوی سیکل بیتوپ (Bitop) مدل A/C Pipeline Cleaner، یک محلول تخصصی فلاشینگ تحت فشار است که برای پاک‌سازی داخلی لوله‌های سیستم‌های برودتی و تهویه مطبوع طراحی شده است. این محصول که در بازار ایران به نام "اسپری توزن" یا "توزن شستشو" نیز شناخته می‌شود، بدون نیاز به ابزارهای سنگین، انواع لجن، روغن‌های اکسید شده و رسوبات را از داخل لوله مویی، اواپراتور و کندانسور پاک کرده و تبخیر می‌شود. استفاده از این اسپری راهکاری سریع برای رفع گرفتگی‌های جزئی (کیپی) و افزایش راندمان سرمایش است.

مشخصات فنی

ویژگی‌های برجسته

• قدرت نفوذ بالا: به دلیل فشار داخلی قوطی، مواد شوینده با شدت وارد لوله‌های باریک مثل لوله مویی (Capillary Tube) می‌شوند.
• تبخیر پذیری: فرمولاسیون این محلول به گونه‌ای است که پس از شستشو، به سرعت تبخیر شده و رطوبت ماندگار در سیستم باقی نمی‌گذارد (در صورت استفاده صحیح با نیتروژن).
• حلالیت عالی: توانایی حل کردن روغن‌های قدیمی و لجن‌های سیاه داخل کمپرسور و مدار را دارد.
• کاربری آسان: نیاز به پمپ فلاشینگ جداگانه ندارد و به صورت پرتابل (قابل حمل) استفاده می‌شود.

کاربردها

این اسپری برای شستشوی داخلی مدار (سیکل) دستگاه‌های زیر کاربرد دارد:

• کولر گازی خودرو: جهت شستشوی اواپراتور و لوله‌های ارتباطی.
• یخچال و فریزر: به ویژه برای باز کردن گرفتگی‌های لوله مویی در یخچال‌های خانگی و ویترینی.
• کولرهای اسپلیت خانگی: جهت فلاشینگ کندانسور و اواپراتور هنگام تعویض کمپرسور سوخته.

محصولات مشابه

در بازار تعمیرات، جایگزین‌های زیر نیز وجود دارند:

• گاز R141b: روش سنتی و حرفه‌ای فلاشینگ که به صورت مایع کیلویی یا کپسولی فروخته می‌شود و نیاز به ازت (نیتروژن) دارد.
• محلول‌های توزن (Thawzone) مایع: که به صورت قطره‌ای برای رفع رطوبت استفاده می‌شوند (دقت کنید این اسپری عملکردی متفاوت و شبیه فلاشینگ دارد).
• اسپری‌های برندهای دیگر: مانند گانک (Gunk) یا ورث (Wurth) که عملکرد مشابهی دارند.

محاسن استفاده از اسپری بیتوپ

• سرعت عمل بالا در سرویس‌های فوری.
• حذف نیاز به حمل کپسول سنگین R141b برای کارهای کوچک.
• دارای شلنگ رابط (نی) بلند برای تزریق دقیق به ورودی لوله‌ها.
• بهبود چشمگیر سرمایش با حذف لایه‌های روغن ماسیده روی جداره لوله‌ها.

معایب

• حجم محدود (500 میل) که ممکن است برای سیستم‌های بزرگ یا گرفتگی‌های شدید کافی نباشد.
• فشار قوطی ممکن است قبل از تمام شدن مایع افت کند.
• برای تخلیه کامل و اطمینان از عدم باقی ماندن مواد، همچنان استفاده از فشار باد یا ازت توصیه می‌شود.

روش تست کیفیت اسپری

1. تست تبخیر: مقداری از اسپری را روی یک سطح شیشه‌ای تمیز بپاشید. باید پس از مدت کوتاهی کاملاً بپرد و لکه چربی یا آب از خود به جای نگذارد.
2. تست فشار: نازل را فشار دهید؛ پاشش باید پرقدرت و پودری باشد، نه به صورت شرره کردن مایع.

عیب‌یابی سیکل با کمک اسپری

از این اسپری می‌توان برای تشخیص گرفتگی نیز استفاده کرد:

• مشکل: اسپری از انتهای لوله مویی خارج نمی‌شود.
  علت: گرفتگی صد در صدی لوله مویی با اکسید یا جوشکاری نامناسب.
  راه حل: اگر فشار اسپری نتوانست مسیر را باز کند، لوله مویی باید تعویض شود.
• مشکل: خروج مواد سیاه رنگ زیاد.
  علت: سوختن سیم‌پیچ کمپرسور قبلی یا فاسد شدن روغن.
  راه حل: شستشو را تا زمانی که مایع خروجی شفاف شود ادامه دهید.

آموزش شستشوی سیکل (فلاشینگ)

1. تخلیه گاز: گاز مبرد دستگاه را کاملاً تخلیه کنید.
2. جدا سازی قطعات: کمپرسور، درایر (فیلتر خشک‌کن) و شیر انبساط را از مدار جدا کنید. (هرگز داخل کمپرسور اسپری نکنید).
3. اتصال نازل: شلنگ قرمز رنگ را به سر اسپری متصل کنید.
4. تزریق: شلنگ را در ورودی لوله (مثلاً لوله رفت کندانسور یا ورودی لوله مویی) قرار داده و با فشار اسپری کنید.
5. انتظار: چند دقیقه صبر کنید تا حلال، جرم‌ها و روغن‌ها را در خود حل کند.
6. تخلیه (Purge): با استفاده از فشار گاز ازت (نیتروژن) از همان سمت، مواد کثیف را از انتهای دیگر لوله خارج کنید.
7. تکرار: این کار را تا زمانی که خروجی کاملاً تمیز و بی‌رنگ شود تکرار کنید.
8. نصب مجدد: پس از اطمینان از خشک شدن مسیر، درایر نو نصب کرده و سیستم را وکیوم و شارژ گاز کنید.

نشانه‌های نیاز به شستشوی سیکل

• سوختن کمپرسور قبلی (اسیدی شدن روغن).
• کیپ شدن مداوم لوله مویی (یخ زدن ابتدای اواپراتور).
• کاهش راندمان سرمایش با وجود گاز کافی (روغن زدگی مدار).
• سیاه شدن روغن کمپرسور.

نکات ایمنی و نگهداری

• قوطی تحت فشار است؛ دور از تابش مستقیم نور خورشید و دمای بالای 50 درجه نگهداری شود.
• هنگام استفاده حتماً از عینک ایمنی استفاده کنید (پاشش به چشم خطرناک است).
• در محیط با تهویه مناسب استفاده کنید؛ تنفس بخارات این محصول مضر است.
• دور از شعله آتش و جرقه استفاده شود.

سوالات متداول

مقایسه روش‌های شستشوی سیکل

راهنمای خرید

منابع و مراجع تحقیق

• دیتاشیت محصولات شیمیایی Bitop Chemical
• کاتالوگ‌های سرویس و نگهداری سیستم‌های تهویه مطبوع خودرو
• تجربیات انجمن‌های تعمیرکاران برودتی ایران