برند : امرسان
دستهبندی : اواپراتور یخچال فریزر
تعریف و کارکرد اواپراتور
اواپراتور (Evaporator) یکی از اجزای اصلی و حیاتی سیستم تبرید است که وظیفه جذب گرما از فضای داخلی یخچال را بر عهده دارد. این قطعه در واقع محلی است که مبرد مایع به حالت گاز تبدیل شده و در این فرآیند گرما را از محیط جذب می‌کند.
نکته مهم: اواپراتور بر خلاف تصور عمومی، گرما را از داخل یخچال جذب می‌کند، نه اینکه سردی تولید کند!
اصل کارکرد
مبرد مایع با فشار پایین وارد اواپراتور شده و در تماس با هوای گرم داخل یخچال، شروع به جوشیدن و تبخیر می‌کند. این فرآیند نیاز به گرما دارد که از محیط اطراف (داخل یخچال) جذب می‌شود و در نتیجه دمای داخل یخچال کاهش می‌یابد.
مشخصات فنی و طراحی
مواد سازنده
لوله‌های آلومینیوم یا مس با فین‌های آلومینیومی برای انتقال حرارت بهتر
طراحی کویل
کویل‌های سرپنتینی با سطح تماس بالا برای جذب حداکثر گرما
سیستم تهویه
فن داخلی برای گردش هوا و توزیع یکنواخت دما
سیستم یخ‌زدایی
المنت حرارتی برای جلوگیری از تشکیل یخ روی کویل‌ها
انواع اواپراتور
بر اساس نوع خنک‌کاری
اواپراتور خنک‌کاری هوا: که در یخچال‌های خانگی استفاده می‌شود
اواپراتور خنک‌کاری مایع: برای کاربردهای صنعتی
بر اساس نوع کارکرد
اواپراتور خشک: مبرد کاملاً تبخیر می‌شود
اواپراتور مرطوب: مقداری مبرد مایع باقی می‌ماند
بر اساس محل نصب
اواپراتور فریزر: در قسمت انجماد (-18 درجه سانتی‌گراد)
اواپراتور یخچال: در قسمت تبرید (2 تا 8 درجه سانتی‌گراد)
اجزای تشکیل‌دهنده
کویل‌های اواپراتور
شامل لوله‌های مسی یا آلومینیومی به شکل سرپنتینی که مبرد از درون آن‌ها عبور می‌کند. این لوله‌ها معمولاً دارای فین‌های آلومینیومی هستند که سطح تماس با هوا را افزایش می‌دهند.
فن گردش هوا
موتور فن کوچک که هوا را روی کویل‌ها گردش می‌دهد و باعث انتقال حرارت بهتر و توزیع یکنواخت دما می‌شود.
سیستم یخ‌زدایی
شامل المنت حرارتی، ترموستات یخ‌زدایی و تایمر که به صورت خودکار یخ تشکیل شده روی کویل‌ها را آب می‌کنند.
سنسور دما
برای کنترل دمای اواپراتور و تشخیص زمان لازم برای یخ‌زدایی.
مراحل کارکرد در چرخه تبرید
ورود مبرد: مبرد مایع با فشار پایین از شیر انبساط وارد اواپراتور می‌شود
جذب گرما: مبرد مایع با جذب گرما از هوای داخل یخچال شروع به جوشیدن می‌کند
تبخیر: مبرد به حالت گاز تبدیل شده و دمای داخل یخچال کاهش می‌یابد
خروج گاز: مبرد گازی شده از اواپراتور خارج و به کمپرسور می‌رود
مشکلات رایج و راه‌حل‌ها
یخ‌زدگی بیش از حد
علل احتمالی: خرابی سیستم یخ‌زدایی، نشتی مبرد، مسدود شدن فیلتر هوا
راه‌حل: بررسی المنت حرارتی، تست ترموستات یخ‌زدایی، بررسی سطح مبرد
عدم خنک‌کاری مناسب
علل احتمالی: کثیف شدن کویل‌ها، خرابی فن گردش هوا، نشتی مبرد
راه‌حل: تمیز کردن کویل‌ها، تعویض فن معیوب، شارژ مبرد
تشکیل بوی نامطبوع
علل احتمالی: رطوبت زیاد، تجمع آب، کثیف شدن فیلتر
راه‌حل: تمیز کردن کانال تخلیه آب، تعویض فیلتر، بررسی تهویه
نگهداری و تعمیرات
تمیز کردن منظم
کویل‌های اواپراتور باید هر 6 ماه یکبار با استفاده از برس نرم و مواد تمیز‌کننده مناسب تمیز شوند. از فشار زیاد آب خودداری کنید.
بررسی فن گردش هوا
عملکرد فن را به صورت ماهانه بررسی کنید. در صورت تولید صدای غیرعادی یا کاهش سرعت، آن را تعویض کنید.
کنترل سیستم یخ‌زدایی
عملکرد سیستم یخ‌زدایی را هر 3 ماه بررسی کنید. در صورت تشکیل یخ بیش از حد، المنت حرارتی یا ترموستات را بررسی کنید.
توصیه: برای جلوگیری از خرابی‌های جدی، تعمیرات را به تعمیرکار مجرب بسپارید
نکات ایمنی
هشدار: قبل از هرگونه تعمیر، دستگاه را از برق جدا کنید
• از دست زدن مستقیم به کویل‌ها با دست خیس خودداری کنید
• هنگام تمیز کردن از مواد شیمیایی خورنده استفاده نکنید
• در صورت مشاهده نشتی مبرد، فوراً دستگاه را خاموش کنید
• از قرار دادن اشیاء تیز در نزدیکی کویل‌ها اجتناب کنید